Hata ayıklama, bir bilgisayar sistemindeki kusurları veya sorunları bulma ve çözme işlemidir. Geliştiricilerin ve programcıların çökmelere, arızalara veya öngörülemeyen davranışlara yol açan hataları tanımlamasına olanak tanıdığından, yazılım programlarının ve uygulamalarının geliştirilmesinde kritik bir adımdır. Hata ayıklama aynı zamanda sistemdeki güvenlik açıklarının bulunmasına da yardımcı olur ve sistemi kötü niyetli saldırılara karşı korumak için daha fazla geliştirme yapılmasına olanak tanır.
Hata ayıklama, hataları tespit etmek için bir yazılım aracının kullanılması, bir programın yürütülmesinin manuel olarak izlenmesi, bir programa günlük noktaları eklenmesi veya algoritmaların çizilmesi gibi birçok biçimde olabilir. Genellikle bir yazılımın çalışmasının koşullarını, adımlarını ve sonuçlarını dikkate alan sistematik bir yaklaşımla yapılır.
Hata ayıklama sürecine yardımcı olmak için hata ayıklayıcılar, etkileşimli geliştirme ortamları (IDE'ler) ve bellek analiz araçları gibi araçlar kullanılabilir. Bu araçlar, programcının veya geliştiricinin kodla kaynak düzeyinde etkileşime girmesine olanak tanıyarak daha fazla inceleme yapılmasına olanak tanır. Kaynak düzeyi yaklaşımı genellikle hata ayıklamanın en etkili yoludur ve programcının hataları aramasına ve tanımlamasına olanak tanır.
Hata ayıklama, programlama yazılımının yaşam döngüsünde önemli bir adımdır ve bu nedenle deneyimli geliştiricilerin ve programcıların sorunları bulup çözmesini gerektirir. Yazılım geliştirmenin son savunma hattıdır ve birçok program ve uygulamanın piyasaya sürülmesinin ayrılmaz bir parçasıdır.
